1. Luisteren als superkracht (die we onderschatten)

Luisteren wordt vaak verward met gehoorzamen. Maar écht luisteren gaat veel verder: het vraagt aandacht, openheid en de bereidheid om verrast te worden. Volgens Miriam is luisteren een belangrijke vaardigheid om polarisatie en overprikkeling tegen te gaan. Juist nu, in een tijd waarin technologie alles doet om onze aandacht vast te houden, is bewust luisteren belangrijker dan ooit.

Wat kun je doen?
✅ Laat verwachtingen los – Vaak luisteren we met een doel: om te reageren, te overtuigen of informatie te verzamelen. Probeer eens een kwartier te luisteren zonder doel, gewoon om te horen wat er ontstaat.
✅ Sta open voor het onverwachte – Hoor je echt wat iemand zegt, of luister je vooral naar wat je wílt horen?

2. Misverstaan als kans

Misverstanden zien we meestal als een teken dat er niet goed geluisterd wordt. Maar volgens Miriam kunnen ze juist uitnodigen om beter te luisteren. Vaak zoeken we in gesprekken bevestiging van onze eigen mening. We vullen de woorden van anderen in en luisteren met een bepaalde verwachting. Daardoor missen we soms wat er écht gezegd wordt.

Wat kun je doen?
🔍 Herken je eigen luisterpatronen – Hoe snel vul jij de zin van een ander in? Hoe vaak zoek je naar bevestiging in plaats van echt te luisteren?
🗣 Stel vragen in plaats van aannames te doen – In plaats van “Ja, maar…” te zeggen, probeer eens: “Kun je daar meer over vertellen?”

3. Luisteren zonder doel: een gamechanger voor leiders

Leiders krijgen vaak de tip om ‘actief te luisteren’. Maar dat kan doorslaan in ‘performatief luisteren’: de juiste lichaamstaal aannemen, knikken op het juiste moment, maar ondertussen weinig echt horen. Miriam pleit ervoor om soms doelgericht luisteren los te laten. Gewoon luisteren, zonder meteen te zoeken naar actiepunten of oplossingen.

Wat kun je doen?
🎧 Experimenteer met doelvrij luisteren – Voer als leider eens een gesprek zonder direct te denken aan next steps. Je zult versteld staan van de inzichten die dat oplevert.
🕰 Geef gesprekken de ruimte – Niet elk gesprek hoeft efficiënter. Soms is het juist krachtiger als het wat langzamer en aandachtiger gaat.

Harvard Business Review deed ook onderzoek naar luisteren en ontdekte dat alleen knikken en hummen niet genoeg is. Echt luisteren betekent dat je iets teruggeeft – een reflectie, een vraag of een samenvatting. Zo bouw je vertrouwen op en ontstaat er een écht gesprek.

Luisteren als sleutel tot verbinding

Echt luisteren is meer dan horen: het is een daad van verbinding. Het vraagt moed om te vertragen, om stiltes te laten vallen en je oordeel even op pauze te zetten. Maar juist in die ruimte ontstaan de mooiste gesprekken.

Wil je meer weten over hoe luisteren bijdraagt aan sterkere relaties, leiderschap en samenwerking? Luister naar de podcast de Werkprofessor met Miriam Rasch en ontdek hoe jij een betere luisteraar kunt worden.

‍