Geen soft-skill onderwerp was de afgelopen 5 jaar zo in de aandacht als dat van goede feedback vaardigheden. We (her)ontdekten de kracht van een open feedback cultuur, volgden trainingen en bouwden directe feedback van collega’s en klanten in onze performancemanagement processen in.

Om vervolgens te ontdekken dat we er daarmee nog niet zijn. Op papier wat algemene feedback geven, dat lukt nog wel... maar iemand rechtstreeks vertellen wat je opvalt of wat je anders zou wensen is al lastiger.

Hoe komt dat toch.. Waarom voelen we ons vaak zo ongemakkelijk of stuntelig in feedback situaties?

Volgens Harvard professors Sheila Heen en Douglas Stone heeft dit te maken met een basale en diepe angst die zijn wortels heeft in de oertijd, namelijk die voor sociale afwijzing. Uit een groep gestoten worden omdat je anders was of anders deed, kon je dood worden. Als we dreiging ervaren, activeert ons oerbrein in een splitsecond een van de 3 basis reacties vechten, vluchten of bevriezen.

In feedback situaties wordt dit systeem getriggerd. De verontwaardiging, faalknop of ontkenning die je voelt als een collega jou vertelt wat hij van je laatste presentatie vond, zegt dus niet zoveel over de presentatie zelf, maar alles over de dreiging die je (onbewust) ervaart.

In hun boek Feedback is een Cadeautje, dagen Heen & Stone de lezer uit om feedback niet meteen van je af te gooien, maar te onderzoeken waarom je reageert zoals je reageert. De collega die nooit een bijdrage levert, maar wel meteen klaar staat met commentaar op jouw bijdrage, kan waarschijnlijk niet meteen op jouw waardering rekenen. Maar het kan zijn dat hij toch iets relevants heeft te melden. En uiteindelijk is dat waardevol.

Ook als gever van feedback draaien we vaak om de hete brij heen. Bekend zijn de zogenaamde 'grapjes met een boodschap' waarin kritiek wordt verpakt in een grapje. Iedereen lacht maar je blijft achter met het ongemakkelijke gevoel van iets dat speelt en niet wordt uitgesproken. Ook hier speelt de angst voor sociale afwijzing een rol; je weet als gever van de feedback immers niet of die ander je nog aardig vindt als je je kritiek rechtstreeks adresseert.

Als dat hele feedback geven nou zo uit onze comfort zone is, waarom houden we er dan niet gewoon mee op? Waarom al die moeite?

Het antwoord is simpel: we kunnen er niet omheen. We zitten met draadjes aan elkaar vast en we zien dingen van elkaar, vinden dingen van elkaar. Dat op een goede manier uitwisselen, met reflectie naar jezelf en naar de ander, maakt uiteindelijk dat werken plezieriger wordt en meer oplevert.

En het goede nieuws is: het is ECHT te trainen. Vergelijk het awkward gevoel van feedback met het vetrolletje op je buik; elke dag een setje sit-ups doet al heel wat. Hoe langer je het volhoudt, des te beter het effect!