Cruciale voorbereiding van functioneringsgesprekken voor werkgevers
Sterk leiderschap vertonen met een heldere visie en koers, en tegelijkertijd overdragen en loslaten van taken. Dit kan alleen als je taken aan mensen kunt overdragen die je in positieve zin verbazen. Helaas betekent het ook dat je moet ingrijpen als een medewerker disfunctioneert. Dat is niet leuk, maar ‘bite the bullet’ is hier de beste methode: doe het meteen, praat er niet omheen en loop niet weg van een moeilijke beslissing. Dus plan meteen dat functioneringsgesprek! Als je de moed niet hebt om de knoop door te hakken, krijg je altijd spijt achteraf, omdat er incompetentie ontstaat in je organisatie terwijl je juist streeft naar competentie om je groeidoelstellingen te behalen.
Bite the bullet
Het aanspreken van een niet functionerende medewerker: Bite the bullet! Bite the bullet gaat over verantwoordelijkheid en besluiten nemen die goed zijn voor de gezondheid van de organisatie, maar lastig zijn voor ons persoonlijk én voor iemand anders.
Aan de andere kant: wij geloven er niet in dat iemand naar huis gaat en denkt: "Hé, wat heb ik weer lekker gedisfunctioneerd vandaag.” Iedereen wil een nuttige bijdrage leveren, niemand wil disfunctioneren.
Het is goed om te twijfelen of iemand fouten maakt uit incompetentie en niet (meer) past bij de organisatie of dat er niet meer aan de hand is. Kijk eens naar de incompetentiefilter en stel jezelf de vragen de volgende vragen:
- Zorg dat je mensen direct aanspreekt op gedrag dat niet past binnen de kernwaarden of grensoverschrijdend is en als de prestaties niet goed genoeg zijn.
- Plan een functioneringsgesprek. Ga in gesprek door eerst vragen te stellen om te onderzoeken of jouw indruk wel klopt. Vaak trekken we te snel conclusies die maar al te vaak niet kloppen. We rekenen mensen af op gedrag of daden die blijken in een heel andere context gedaan te zijn dan we dachten. Een rechtvaardige en betrouwbare leider stelt constructieve vragen. Wat is er gebeurd? Vraag in detail na. Wat zijn de gedachten die iemand heeft gehad? Wat is eraan voorafgegaan? Wat is de inzet van iemand geweest en wat was het resultaat?
- Denk nog een keer na over het takenpakket dat iemand heeft. Klopt dat eigenlijk wel bij elkaar? Zou de oorzaak van disfunctioneren kunnen liggen aan een onmogelijk takenpakket? Bevraag daar ook de betreffende medewerker over.
- Kijk goed naar de context waarin iemand zijn baan moet doen. Hoe wordt er samengewerkt met anderen? Hoe zijn de relaties met anderen?
Vaak is ons gedrag een reactie op gedrag van anderen. Hoe meer jij mij elke dag bijvoorbeeld controleert en met wantrouwen benadert, hoe meer ik denk: doe het lekker zelf als je het toch beter weet. En hoe meer ik dat denk, hoe minder ik verantwoordelijkheid neem voor mijn eigen werk en prestaties en hoe vaker jij denkt: ik moet het wel controleren, want anders is het niet goed genoeg. En zo houden we elkaar in de greep.
Functioneringsgesprek voorbereiden voor werkgevers
Kijk eerst tijdens het functioneringsgesprek of je iemand kunt helpen beter te worden door bovenstaande situaties in kaart te brengen. Maak daarbij duidelijk wat je precies verwacht. Wat is dan wél het gedrag en/of de prestatie die je wilt zien? Wanneer doet iemand het wel goed? Daarna:
- Houdt daarna de vinger aan de pols. Plan elke zes weken een functioneringsgesprek in om met elkaar te evalueren of het beter gaat. Dat hoeft niet meteen een superzwaar gesprek te zijn. Je bent met elkaar nog aan het zoeken wat iemand nodig heeft om het beter te doen. Wat lukt wel en niet en waarom?
- Lukt het niet om het disfunctioneren op te lossen en andere aanpassingen te doen die het wel echt goed maken, dan wordt het tijd om uit elkaar te gaan.
- Geef mensen perspectief mee in het gesprek, maar wees ook duidelijk dat je geen toekomst ziet in jouw bedrijf. Bereid dit gesprek goed voor. Bedenk ook: jij hebt diegene aangenomen. Jullie hebben de inschatting gemaakt dat diegene dit kon. Wees helder en duidelijk over de te nemen stappen en geef de medewerker tijd om extern advies in te winnen.
Deze stappen zijn verder uitgewerkt. Hier vind je ook templates en tijdspanne waar je rekening mee moet houden.
Hulp nodig? Neems gerust contact met ons op!
Bouw de best presterende teams op basis van objectieve HR data
Een goed uitgevoerde datagedreven HR aanpak geeft grip op de ontwikkeling en het welzijn van je mensen, én zorgt voor duidelijkheid en transparantie. Maar waar begin je en hoe zorg je voor borging binnen je organisatie?